HAMBURGER
|
Hamburger |
Hamburger iki dilim yuvarlak sandviç ekmeği arasına
yerleştirilen bir köfteyle yapılan sandviç türü. Genellikle ketçap, mayonez,
turşu, soğan, domates, hardal ve bunun gibi değişik malzemelerin de ilavesiyle
servis edilir. Yapımında kullanılan köfte genellikle kırmızı et olmakla beraber
tavuk etinden (chickenburger) yapılanları da yaygın olarak tüketilmektedir.
McDonald’s, Burger King gibi büyük ayaküstü yemek şirketleri için çok önemli
olmakla beraber Almanya’nın Hamburg şehrinden adını almıştır. Kalorisi çok
yüksektir. Amerika gibi çok gelişmiş bir devletin sağlık sorunlarının başını
çekmektedir. Ayrıca obeziteye de neden olan bir besindir. Yağ oranı çok
yüksektir ve ayaküstü yemek yiyeceklerin en önemlisidir.
|
Chesse burger |
Hamburgerin tarihine bakıldığında
Orta Asya’ya Tatar diye bilinen Türk toplumlarına kadar uzanır. O zamanlar
savaşçı Tatar atlıları çiğ et yiyorlardı. Zamanla bu eti eğerlerinin altına
koyduklarında, uzun seferlerde atın hareketleri sonucunda bu etin bir şekilde
az da olsa piştiğini ve daha kolay çiğnenebilir hale geldiğini keşfettiler.
Yıllar geçtikçe, Asya steplerindeki uzun seferlerinin sonunda bu eti eğerin
altından çıkarttıklarında ona tuz, biber ve soğan da ilave ettiler ve sonunda
bugünkü bilinen ‘Tatar Bifteği’ ortaya çıktı. Almanya’nın Hamburg şehrinden bir
tüccar, ticaret amacı ile gittiği Orta Asya’da 19. yüzyılın ortalarında Tatar
Bifteği’ni görür ve Almanya’ya getirerek Hamburg Bifteği olarak sunar. Daha
sonraları bir aşçı bu eti kızartarak servise sunar ve ona ‘Hamburg’a ait’
anlamında hamburger adını verir. Hamburger Almanya’yı iki yolla terk eder. Yine
19. yüzyılda bir fizikçi ve aynı zamanda yemek geliştirme uzmanı olan Dr. J. H.
Salisbury hamburgeri İngiltere’ye getirir. Salisbury sağlıklı bir yaşam için
günde üç kere, önceden sıcak su ile yıkanmış biftek yenilmesi gerektiğine
inanıyordu. Bu şekilde hazırlanan hamburgere İngiltere’de ‘Salisbury Bifteği’
adı verildi. Diğer yolla ise, 19. yüzyılın sonlarında Alman göçmenleri ile
Amerika’ya gitti. Hamburger etinden yapılan köftelerin ismi burada hamburger
olarak yerleşti. Yani tarihinin hiçbir safhasında hamburgerin içinde domuz eti
olmadı. Gerisin geriye Türkiye’ye döndüğünde ise tarihinin atalarımıza
dayandığını bilmeyenler geleneksel damak tadımıza uygun olmadığını ileri
sürdüler. Bu arada belirtelim ki, Birinci Dünya Savaşı sonrası ABD’de
İngilizce’deki Alman kökenli kelimeleri ayıklamak için yapılan çalışmada,
hamburgerin ismi de ‘Salisbury Bifteği’ olarak değiştirilmeye çalışıldı, ama
tutmadı. Türkiye ve dünyada yaygın olarak tüketilen hamburger köftesi günümüzde
ülkemizde de üretilmektedir. Üretimin bir kısmı küçük işletmelerde bir kısmı
ise entegre et tesislerinde olmaktadır.
Yorumlar
Yorum Gönder